Stresin belli bir ölçüye kadar gerekli olduğunu belirten
uzmanlar, “Stresin olmaması sinir sisteminin ölümü demektir.
Buna karşı aşırı uyarının olması ve uyum kapasitesinin
aşılması durumunda ise stres hastalıkları hatta ölüm ortaya
çıkabilir” yorumunda bulunuyor. Memory Center Nöropsikiyatri
Merkezi’nin Türkiye yöneticisi Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bugün
yaygın hastalıkların çoğunun mikropların, virüslerin, zararlı
maddelerin veya her türlü dış etkenin oluşturduğu
aksaklıklardan çok strese uyum gösterme eksikliğinden
kaynaklandığını görüyoruz” dedi. “Gerçekte önemli olanın
hastalık değil hastalığa vücudun verdiği cevaptır” diyen Prof.
Dr. Tarhan, “Her hastalık için bedensel cevap farklılıkları
önemli ayrıntıdır. Organizmamız stres karşısında karmaşık
tepkiler geliştirir. Solunum ritmi artar daha çok oksijen
sağlanır, kalp ritmi artar metabolizma kamçılanır. Beyin ritmi
hızlanır uyanıklık artar. Oksijen ve şekerin artışı ile kaslar
uyarılır. Bağışıklık sistemi uyarılır savunma hücreleri ortaya
çıkar” açıklamalarında bulundu.
Prof. Dr. Tarhan, stresinizi yenmek ve hayatınızı
kolaylaştırmak için aşağıdaki tavsiyelerde bulunuyor:
1 - malı, - meli eklerinden kurtulun
“Sınavdan çok yüksek bir not almalıyım”, “Anne babamı ve
diğer insanları hayal kırıklığına uğratmamalıyım”, “Patronumun
beni kovmaması için mükemmel iş çıkarmalıyım”. Bu cümleler
yalnızca stresinizin artmasına sebep olacaktır. Bir adım
geriye gelin ve olaya soğukkanlılıkla ve analitik olarak bakın
ya da bir başkasının durum hakkında görüşünü alın. Genellikle,
ilk başta sizde bu kadar stres yapan durumun hiç de öyle
ölüm-kalım meselesi olmadığını göreceksiniz.
2 Kendinizi ödüllendirin
Dağınık ve sıkışık ortamlarda çalışmayın. Yapacağınız işe
başlamadan önce, dikkatinizi dağıtacak materyallerden
arındırılmış rahat ve güzel bir ortam hazırlayın. Bunun anlamı
bütün oyuncakları, açılmamış mektupları ve okunmamış dergileri
çalışma ortamından uzaklaştırmanızdır. Kolayca
ulaşabileceğiniz bir yere, çalışırken size gerekebilecek
materyalleri yerleştirdiğinize emin olun. Bir saatlik sıkı bir
çalışma sonunda kendinize küçük ödüller verin.
3 Yatıştırıcı sesleri dinleyin
Okyanus dalgaları gibi bazı sesler insanlar için
yatıştırıcı bir etki yapabilirler.
4 Hedefinizi belirleyin
Dönem ödevi için önemli bir prezentasyon raporu hazırlamak
gibi, altında ezildiğiniz, uzun çalışmaları bölümlere ayırın.
Böylece akşama kadar süren bir çalışma sonucunda, sizi ezen
bir sıkıntı yerine hedeflediğiniz yere gelmenin mutluluğunu
yaşayabilirsiniz. Bazen çalışmanızı başlıklar altında
toplamanız size yardımcı olabilir. Böylece çalışmanızı
bitirdikten sonra işi bitirememenin verdiği eziklik yerine,
neleri bitirdiğinizi ve ne kadar ilerlediğinizi görüp
kendinizi daha rahat hissedebilirsiniz. Projeyi tamamlamak
için yeterli zaman ayırmaya dikkat edin. Hiçbirşey yapacağınız
projeyi son güne bırakıp, dehşet içinde bir sonraki güne
yetiştirmeye çalışmanızdan daha stres verici olamaz.
5 Sadece hayal edin
Öncelikle sakin bir yerde kendinize rahat bir oturma
pozisyonu seçin. Sonra gözlerinizi kapayın ve imgelerin göz
kapaklarınızın arkasında, televizyon ekranından izler gibi
yeni şekiller kazandığını düşünün. Kendinizi rahat bir durumda
hayal edin ve sakinleştirici bir imgeyi gözlerinizin önüne
getirin. Bu, sizin daha önce gördüğünüz bir yer veya
okuduğunuz bir kitapta geçen özel bir mekan olabilir. Kendi
oluşturduğunuz bir ortam da olabilir ama daha önceden iyi
bildiğiniz bir yer olması (örneğin geçen yaz tatilini
geçirdiğiniz kumsal) daha iyi bir etki bırakacaktır.
6 Sıkıntınızı okyanusa yükleyin
Beyaz kumsalı, mavi gökyüzü, köpüklü dalgaları, ılık güneşi
ve martılarıyla güzel bir kumsalı gözlerinizin önüne getirin.
Kendinizi, kumsalda, elinizde ufak plastik bir kovayla
yürürken hayal edin. Güzel bir yerde durun ve bütün
endişelerinizi, kafanızı meşgul eden her türlü problemi bu
kovanın içine doldurun. Kovayı suya atın ve dalgaların onu
sizden uzağa sürükleyişini izleyin. Kova görüş alanınızdan
çıktığında, yürüyüşünüze devam edin.
7 İyi şeyler düşünün
Kendinize pozitif kısa ifadeler kurun ve uykuya dalmadan
önce kafanızda tekrar edin (Bu zamanlar belleğinizin
tekliflere en açık olduğu zamanlardır). Sabah kalktığınızda
kendinizi her zamankinden daha iyi hissedeceksiniz.
8 Kendinizi başarırken hayal edin
Gözlerinizi kapayın ve geçmişte yaptığınız başarılı
çalışmaları hatırlamaya çalışın. Hemen aklınıza birşey
gelmediyse, yaptığınız gurur verici bir hareketi düşünün.
Şimdi sizde stres yaşatan bir olayı, örneğin; yapacağınız
konuşmayı aklınıza getirin. Bunu da aynı rahatlıkla ve
kendinize güvenerek yapacağınızı hayal edin.
9 Yatağınızı uyumak için kullanın
Uyku rahatsızlığı uzmanları ve stres psikologları, sık sık,
yatağınızı yalnızca uyumak için kullanmanızı tavsiye ederler.
Bununla demek istedikleri; -özellikle de uykusuzlukla ilgili
probleminiz varsa- yatakta kesinlikle çalışmayındır. Kendinizi
stres altında hissettiğiniz zaman en son ihtiyacınız olan şey
az uyumaktır.
10 Kısa yürüyüşler yapın
Bir çalışmanın ortasına gelip kilitlendiğinizde hareketli
kısa bir yürüyüşe çıkın. Derin nefes alın ve yürürken
kollarınızı rahatça sallayın. Belleğinizi temizleyin (hatta
yeni açan çiçeklere arada bir göz atmayı unutmayın). Ayrıca,
yaptığınız bu egzersizin size hiçbir zararı dokunmayacaktır.
|