ANA SAYFAYA DÖN
İŞLETME
BELGESİ HAKKINDA YÖNETMELİK
4857 Sayılı Yasaya Geri Dön
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından
Resmi Gazete: 04.12.2009/27422
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işletme belgesi verilmesinde uygulanacak usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3/9/2008 tarihli ve 26986 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik ekinde yer alan sanayiden sayılan işlerin yapıldığı, elli veya daha fazla işçi istihdam edilen işyerlerini kapsar.
(2) Bu Yönetmelik hükümleri; aşağıda sayılan yönetmeliklerin kapsamında yer alan işyerlerine uygulanmaz:
a) 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği,
b) 21/2/2004 tarihli ve 25380 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği,
c) 22/2/2004 tarihli ve 25381 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Bölge müdürlüğü: İşyerinin bağlı bulunduğu Bakanlık bölge müdürlüğünü,
c) İşletme belgesi: Bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerine, işveren veya işveren vekilinin başvuru ve beyanı üzerine verilen izin belgesini ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
İşletme belgesi talebi
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan tüm işyerlerine “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” düzenlenmeden önce bölge müdürlüğünden işletme belgesi alınması zorunludur.
(2) İşletme belgesi almak isteyen işveren veya işveren vekili, EK-1’de yer alan başvuru ve beyan formu ile bölge müdürlüğüne bizzat, posta yoluyla veya elektronik ortamda müracaat eder.
(3) Başvuru ve beyan formu esas alınarak başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bölge müdürlüğü tarafından EK-2’de gösterilen işletme belgesi düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir veya gönderilir. İşletme belgesi verilen işyerleri, yine aynı gün ilgili iş teftiş grup başkanlıklarına bildirilir.
(4) Beyana göre verilen işletme belgesi müktesep hak doğurmaz.
(5) Açıldığında bu Yönetmelik kapsamına girmemekle birlikte, daha sonra Yönetmelik kapsamına giren işyerleri için işletme belgesi alınması zorunludur. Bu durumda işveren veya işveren vekili, bu yükümlülüğün başladığı tarihten itibaren en çok otuz iş günü içerisinde EK-1’de yer alan başvuru ve beyan formu ile bölge müdürlüğüne bizzat, posta yoluyla veya elektronik ortamda müracaat eder.
İşletme belgesinin kesinleşmesi
MADDE 6 – (1) İşletme belgesi verilen işyerleri, iş müfettişlerince işletme belgesi talebinden en geç üç ay içerisinde teftiş edilir. İşyerinde yapılan teftişte, iş sağlığı ve güvenliği açısından başvuru ve beyan formunda belirtilen hususlar incelenir.
(2) Yapılan incelemede, EK-1’de yer alan asgari güvenlik önlemlerine ilişkin listede belirtilen hususların, ilgili oldukları mevzuata aykırılığının tespit edilmemesi hâlinde, 5 inci maddenin üçüncü fıkrasına göre verilen işletme belgesi kesinleşir. Aykırılık tespit edilmesi hâlinde, aykırılığın giderilmesi için işveren veya işveren vekiline üç ayı geçmemek üzere süre verilir. Verilen süre sonunda aykırılıkların giderilmemesi durumunda işyerinin işletme belgesi iptal edilir.
(3) İlk başvuru tarihinden itibaren üç ay içerisinde teftiş edilmeyen işyerlerinin işletme belgesi kesinleşir.
İşletme belgesinin geçersizliği
MADDE 7 – (1) İşletme belgesi aşağıdaki hâllerde geçerliliğini kaybeder.
a) İşyerinin taşınması,
b) İşyerinin üretim ve faaliyet konusunun değişmesi.
(2) İşletme belgesinin geçerliliğini kaybetmesi durumunda işyerine, 5 inci ve 6 ncı maddelere göre yeniden işletme belgesi alınması zorunludur.
İşyerinde işveren ve/veya unvan değişikliği
MADDE 8 – (1) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftişlerde işveren ve/veya unvan değişikliğinin tespit edilmesi veya işveren veya işveren vekilince bölge müdürlüğüne değişikliğin bildirilmesi durumunda işyerinin mevcut dosyasında yer alan belge ve bilgiler esas alınarak işletme belgesindeki işveren ve/veya unvan değişikliği yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 9 – (1) 17/12/2004 tarihli ve 25673 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesi Alınması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut başvurular
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce işletme belgesi almak üzere müracaatta bulunan işveren veya işveren vekilleri, işyerlerinin bu Yönetmelik kapsamına girmesi durumunda EK-1’e uygun olarak yeniden müracaat etmek zorundadırlar.
Yürürlük
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
EKLER:
EK-1
İŞLETME BELGESİ BAŞVURU VE BEYAN FORMU
T.C.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
………………… BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ
Belge No :
Tarih :
Unvan ve Adresi :
İşbu İşletme Belgesi yukarıda unvan ve adresi belirtilen ……………….. sicil no’lu işyeri için 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre çıkarılan İşletme Belgesi Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi gereğince işverenin beyanı üzerine düzenlenmiştir.
BÖLGE MÜDÜRÜ
AŞAGIDA ESKİ YÖNETMELİK YÜRÜRLÜKTEN KALKTI (üstteki yön. md:9)
İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesi Alınması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından
Resmi Gazete: 17.12.2004/25673
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 – Bu Yönetmelik, işyerlerinin sağlık ve güvenlik mevzuatına ve kabul edilmiş normlara uygun kurulması ve işletilmesini sağlamak için alınması gerekli işyeri kurma izni ve işletme belgesi ile ilgili usul ve esasları belirler.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik;
a) 28/2/2004 tarihli ve 25387 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelikte belirtilen sanayiden sayılan işlerde 10 ve daha fazla kişinin çalıştığı işyerlerini,
b) Çalışan sayısına bakılmaksızın, 26/12/2003 tarihli ve 25328 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan tehlikeli kimyasal maddelerin üretildiği, kullanıldığı ve depolandığı işyerlerini,
c) İnşaat ve maden işyerleri ile taş ocaklarının sabit tesislerini,
kapsar.
Dayanak
Madde 3 – Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre düzenlenmiştir.
Tanımlar
Madde 4 – Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
Bölge Müdürlüğü:İşyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğünü,
İşyeri Kurma İzni: İşyerlerinin kurulmadan önce sağlık ve güvenlik mevzuatı hükümlerine uygun kurulması için yapılan inceleme sonucunda verilen izin belgesini,
İşletme Belgesi: İşyerlerinin kurma iznine uygun olarak kurulduğunun tesbiti için yapılan incelemede iş sağlığı ve güvenliği konusunda noksan husus bulunmaması halinde verilen izin belgesini,
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Siteleri: Belirli bir faaliyet alanında veya değişik faaliyet alanlarında çalışan küçük ve orta büyüklükteki sanayi kuruluşlarının toplu olarak bulundukları siteyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
İşyeri Kurma İzni
Madde 5–Bu Yönetmelik kapsamında bulunan tüm işyerlerine, kurulmaya başlamadan önce kurma izni alınması zorunludur.
İşletme Belgesi
Madde 6 – Kurma iznine esas teşkil eden belgelere uygun olarak kurulmuş olan işyerlerine, işletilmeye başlanılmadan önce işletme belgesi alınması zorunludur.
İşyeri Kurma İzni Alınması İçin Gerekli Belgeler
Madde 7 – İşveren, kurma izni almak için Bölge Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurur.
İşverenin dilekçesine ekleyeceği belgeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Ekte örneği bulunan beyanname (iki nüsha),
b) İşyerinin vaziyet plânı (iki nüsha),
c) İşyeri mimari projesi (iki nüsha).
Toplu Olarak Kurulan Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Siteleri
Madde 8 – Küçük ve orta ölçekli sanayi sitelerinin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak kurulmasını sağlamak için, kurulmaya başlamadan önce tip projeleri ile Bölge Müdürlüğüne müracaat edilerek sanayi sitesi kurma izni alınır.
Sanayi sitesi kurma izni almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak başvuru dilekçesine eklenecek belgeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Site genel vaziyet plânı (iki nüsha),
b) Mimari proje (iki nüsha).
Küçük ve orta ölçekli sanayi sitelerinde, değişik iş kollarında faaliyet gösteren işyerlerinin kurulacak olması durumunda, bu işyerlerine ayrı ayrı kurma izni alınır.
İşyerlerine kurma izni almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak başvuru dilekçesine eklenecek belgeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Beyanname (iki nüsha),
b) Küçük ve orta ölçekli sanayi sitesinin kurma izni belgesi (iki nüsha),
c) İşyerinin vaziyet plânı (iki nüsha).
İşyeri Kurma İzni Talebinin İncelenmesi
Madde 9 – İşyerine ait kurma izni talebi, iş müfettişleri tarafından incelenir.
Noksanlıkların tespit edilmemesi durumunda, iş müfettişlerince hazırlanan rapor sonucuna göre, Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen kurma izni belgesi ile iş müfettişleri tarafından onaylanan kurma iznine ait belgelerin bir nüshası işyerinde saklanmak üzere işverene gönderilir. İkinci nüsha ise Bölge Müdürlüğünde bulunan işyeri dosyasında saklanır.
İnceleme sonucu noksanlıkların tespit edilmesi durumunda ise; tespit edilen noksanlıklar, ekleri ile birlikte Bölge Müdürlüğü tarafından işverene tebliğ edilir.
İşyeri kurma izni talepleri, en çok 30 gün içerisinde incelenir.
İşyeri kurma izni incelemesinin süresi içerisinde sonuçlandırılamadığı veya düzeltilmesi ve değiştirilmesi gereken durumların bildirilmediği hallerde işveren, kurma iznine esas alınan belgelere göre işyerini kurar.
İşletme Belgesi Talebinin İncelenmesi
Madde 10 – Kurma izni alınarak kurulmuş işyerleri için işveren, işletmeye başlamadan önce işletme belgesi almak için bir dilekçe ile Bölge Müdürlüğüne müracaat eder.
İşletme belgesi talebi üzerine; iş müfettişlerince işyerinde yapılan incelemede, işyerinin kurma iznine esas belgelere göre kurulup kurulmadığı kontrol edilir.
İşyerinin kurma iznine esas belgelere ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak kurulduğunun tespit edilmesi halinde, iş müfettişlerince hazırlanan rapor sonucuna göre, Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen işletme belgesi işyerine gönderilir.
Yapılan incelemede, işyerinin kurma iznine esas belgelere uygun olarak kurulmadığının tespit edilmesi halinde ise, işyerine işletme belgesi verilmez. İş müfettişleri tarafından düzenlenen raporda belirtilen uygun olmayan hususlar Bölge Müdürlüğü tarafından işverene tebliğ edilir.
Kurma izni almadan açılmış olan işyerleri işletme belgesi için talepte bulundukları takdirde kurma iznine esas belgeler, işletme belgesi incelemesinde hazır bulundurulur. İşyerinin söz konusu belgelere ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun kurulduğu ve iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği bakımından noksanlık bulunmadığı tespit edildiği takdirde işyerine kurma izni ve işletme belgesi birlikte verilir.
İşletme belgesi talepleri 30 gün içerisinde incelenir.
İşletme belgesi taleplerinin süresi içerisinde incelenemediği durumlarda işveren işyerini çalıştırma hakkını kazanır.
İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesinin Yenilenmesi ve Geçersizliği
Madde 11–İşyeri kurma izni ve işletme belgesinin yenilenmesi ve geçersizliği ile ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir:
a) İşyerinin başka bir adrese taşınması halinde işyerine ait kurma izni ve işletme belgesi geçersiz hale gelir.
b) İşyerinde üretim konusunun veya üretim yönteminin değişmesi ve çalışanların sağlık ve güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek yeni risklerin ortaya çıkması halinde, işletme belgesi geçersiz sayılır. Bu durumda işyeri için yeniden işletme belgesi alınması zorunludur.
İşyerinde İşveren ve/veya Unvan Değişikliği
Madde 12 – İşyerinde işveren ve/veya unvan değişikliğinin tesbiti veya işverence Bölge Müdürlüğüne bildirilmesi durumunda, işyerinde iş müfettişlerince bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak inceleme yapılır. Yapılan inceleme sonucunda, iş müfettişinin raporu doğrultusunda, mevcut kurma izni ve/veya işletme belgesinde işveren ve/veya unvan değişikliği yapılır.
Ek İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesi
Madde 13 – İşyerinde önceden alınmış olan kurma iznine esas belgeler kapsamı dışında yeni ve ayrı bir bölüm olarak sonradan yapılacak eklentiler için de, bu Yönetmeliğin 7, 8, 9 ve 10 uncu maddeleri uyarınca ek kurma izni ve ek işletme belgesi alınması zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Geçici Madde 1 – Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, işyeri kurma izni almadan açılmış olan işyerlerinden kurma izni aranmaz. Bu işyerlerinden işletme belgesi için talepte bulunulduğu takdirde kurma iznine esas belgeler işletme belgesi incelemesinde hazır bulundurulur. İşyerinin söz konusu belgelere, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun kurulduğu ve işyerinde iş sağlığı ve güvenliği bakımından noksanlık bulunmadığı tespit edildiği takdirde işyerine işletme belgesi verilir.
Yürürlük
Madde 14 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 15 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
EK-1
Beyanname Örneği
T.C.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
…………………. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE
Yeniden kurmak istediğim(iz) işyerine ait bilgi ve belgeler ekte sunulmuştur.
İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine göre gerekli işlemin yapılmasını ve kurma izni verilmesi için gereğini arz ederim.
İşveren veya Vekili
İmza-Damga-Tarih
Beyannameye Eklenecek Genel Belgeler:
a) Vaziyet Planı (1/500-1/2000 ölçekli olarak iki nüsha)
b) Mimari Proje (Plan-Kesit-Cephe olarak-1/50-1/100 ölçekli iki nüsha)
(Not: Bu beyanname yeni kurulacak veya üzerinde ek ve değişiklik yapılacak işyerleri için, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine göre doldurulup ilgili Bölge Müdürlüğüne verilir.)
Bölge Müdürlüğü tarafından Teslim alanın
teslim alınan tarih Adı Soyadı-Tarih
.. /.. /200. .. /.. / 200.
I.BÖLÜM
BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNCE YÜRÜTÜLEN İŞLEMLER VE
SONUÇLARI
TARİH NO SONUÇ
1-
2-
3-
4-
5-
6-
7-
8-
9-
10-
II.BÖLÜM
SORULAR CEVAPLAR
1-İşveren veya vekilinin adı, soyadı,
unvan ve adresi: -------------------------------
2-Kurulacak veya kurulu bulunan işyerine ek
veya değişiklik yapılacak işyerinin unvanı: -------------------------------
3-İşyeri;
a) Yeni kurulmakta olan bir işyeri mi? Evet ٱ Hayır ٱ
b) Eski bir işyeri mi? Evet ٱ Hayır ٱ
c) Eski bir işyeri olup da ek ve/veya
değişiklikler mi yapılmaktadır? -------------------------------
d) Eski bir işyeri ise;
i- İşyerinde, işçi sağlığı ve iş güvenliği
yönünden bugüne kadar teftiş yapıldı mı? Evet ٱ Hayır ٱ
ii- Daha önce kurma izni için
müracaat edildi mi? Evet ٱ Hayır ٱ
iii- İşyeri kaç yılında kuruldu? --------------------------------
e) Eski işyeri olup da ek ve değişiklik
yapılacaksa neler olacaktır? --------------------------------
4- Kurulmuş veya kurulacak olan bina /
binaların cinsi ve bölümleri nelerdir? --------------------------------
5- İşyerinde yapılan veya yapılacak
olan işlerin tür ve nitelikleri nelerdir? --------------------------------
6- İşyerinde günde yaklaşık kaç işçi
çalışacak? Vardiyalı çalışma
olacaksa her postada kaç işçi
çalışacak?Büro işçilerini ayrı belirtiniz.) --------------------------------
7- Yemekhane, soyunma yerleri hakkında
yeterli bilgi (sayı ve kapasitesi vb.): ---------------------------------
8- Ambar ve depolarda bulundurulacak
malzeme miktar ve özellikleri: ----------------------------------