LİMAN İŞLERİNDE SAĞLIK VE GÜVENLİĞE İLİŞKİN
152 SAYILI SÖZLEŞME
ILO Kabul Tarihi : 6 Haziran 1979
Kanun
No : 16.7.2003 / 4946
Resmi Gazete : 15.12.2003/25317
Uluslararası
Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu'nun daveti üzerine, 6 Haziran 1979 tarihinde
Cenevre'de yaptığı Altmışbeşinci oturumunda;
1929
yılına ait Yüklerin İşaretlenmesi (Gemiyle Nakledilen Paketler) Sözleşmesi,
1963 yılına ait Makinaların Gözetimi Sözleşmesi ve 1977 yılına ait Çalışma
Ortamı (Hava Kirliliği, Gürültü ve Titreşim) Sözleşmesi olmak üzere, çalışma
hayatına ilişkin mevcut Uluslararası Sözleşme ve Tavsiye Kararlarında yer alan
şartları dikkate alarak, oturum gündeminin dördüncü maddesinde yer alan, 1932
yılına ait 32 sayılı Kazaların Önlemesi (Liman işçileri) Sözleşmesi (Revize)
üzerinde değişiklikler yapılmasına ilişkin bazı önerilerin kabulüne karar
vererek;
Bu
önerilerin bir uluslararası sözleşme şeklini alması gerektiğine hükmederek,
İş Sağlığı
ve Güvenliği (Liman İşleri) Sözleşmesi, 1979 olarak adlandırılacak olan aşağıdaki
sözleşmeyi Bindokuzyüz yetmiş dokuz yılı Haziran
ayının yirmibeşinci gününde kabul etmiştir.
BÖLÜM I
KAPSAM VE TANIMLAR
Madde 1
Bu
sözleşmenin uygulanmasında "Liman İşleri" terimi, bir geminin
yüklenmesi veya boşaltılması işinin tamamını veya bir kısmını ve bununla ilgili
arızi herhangi bir işi kapsar; bu işlerin tanımı ulusal mevzuat veya tatbikatçı
tarafından yapılacaktır. İlgili işçi ve işveren kuruluşlarına, bu tanımın
yapılmasında veya tadil edilmesinde danışılacak veya buna başka bir şekilde
katılacaktır.
Madde 2
1. Üye
Ülkeler,
a. Güvenli çalışma şartlarının sağlanması ve
b. İlgili işveren ve işçi kuruluşlarına danıştıktan
sonra, yetkili makamın istisna ve muafiyet tanınmasının her durumda makul
olacağına kanaat getirmesi şartıyla, trafiğin gayri muntazam olduğu ve küçük
gemilere hasredildiği yerlerdeki liman işleri veya balıkçı tekneleri veya
onların belli kategorileri ile ilgili liman işleri bakımından bu sözleşme hükümlerine
istisna ve muafiyetler getirebilirler.
2. Yetkili
makam ilgili işçi ve işveren kuruluşlarına danıştıktan sonra, değişikliklerin
eşdeğer faydayı sağlayacağına ve temin edilen topyekün
korunmanın bu sözleşme hükümlerinin tam uygulanmasından doğan korunmadan daha
az olmadığına kanaat getirirse, bu Sözleşmenin III. Bölümünün ayrıntılı
hükümleri tadil edilebilir.
3. Bu
maddenin 1 inci bendi uyarınca tanınan istisna ve muafiyetler ve 2 nci bendi
uyarınca yapılan önemli değişiklikler bunların sebepleri ile birlikte,
Uluslararası Çalışma Örgütü Anayasası’nın 22 nci maddesine göre verilen
sözleşmenin uygulanması hakkındaki raporlarda belirtilecektir.
Madde 3
Bu
sözleşmenin uygulanmasında;
a. "işçi"
terimi, liman işlerinde çalışan herhangi bir kişiyi,
b. "işinin
ehli kişi" özel görev veya görevlerin ifası için gerekli bilgi ve
tecrübeye sahip ve yetkili makamca muteber kabul edilen bir kişiyi,
c. "sorumlu
kişi" terimi, özel bir görev veya görevlerin ifasından sorumlu olmak
üzere, duruma göre işveren gemi kaptanı veya donanımın sahibi tarafından tayin
olunan ve görev veya görevlerin gereği gibi ifası için gerekli yetki ve yeterli
bilgi ve tecrübeye sahip bir kimseyi,
d. "yetkili
kişi" terimi, işveren, gemi kaptanı veya sorumlu kişi tarafından özel bir
işle veya işleri üstlenmek üzere yetkilendirilen ve gerekli teknik bilgi ve
tecrübeye sahip bir kimseyi,
e. "kaldırma
aygıtı" terimi, yükleri kaldırmak, indirmek, asılı ya
da kaldırılmış haldeyken bir yerden diğerine taşımak için gemide veya kıyıda
kullanılan, kıyıdaki elektrikle çalışan rampalar dahil olmak üzere, sabit veya
seyyar bütün yükleme-boşaltma aygıtlarını,
f. "serbest
teçhizat" terimi, yükün kaldırma aygıtına bağlanmasında kullanılan ancak,
ne yük nede aygıtın tamamını veya bir parçasını teşkil etmeyen teçhizatı,
g. "Giriş"
terimi, çıkışı da,
h. "Gemi"
terimi, savaş gemileri hariç olmak üzere her türlü gemi, tekne, mavna, layter ve hoverkraft'ı
kapsar.
BÖLÜM II
GENEL HÜKÜMLER
Madde 4
1. Ulusal
mevzuat,
a. Güvenilir ve sağlığa tehlike arz etmeyen işyeri,
teçhizat ve çalışma metotlarını sağlamak ve idame ettirmek,
b. İşyerlerine güvenli giriş-çıkış sağlamak ve idame
ettirmek,
c. İşçilerin, İşlerinden veya işlerin icrasından doğan
kaza ve yaralanma risklerine karşı korunmasını garanti etmek için gerekli
gözetim ve denetimi sağlamak,
d. Kaza ve yaralanma risklerine karşı korunma başka
şekilde sağlanamadığından makul olarak ihtiyaç duyulan her türlü şahsi koruyucu
teçhizat ve koruyucu elbise ve her türlü can kurtarma aletlerini işçilere
vermek;
e. Uygun ve yeterli ilk yardım ve kurtarma imkanlarını
sağlamak ve idame ettirmek,
f. Ortaya çıkabilecek herhangi bir fevkalade hal ile başa
çıkmak için uygun usuller geliştirmek ve tesis etmek;
amaçlarıyla, liman işleriyle ilgili olarak bu sözleşmenin
III üncü bölümüne uygun önlemler alınmasını öngörecektir.
2. Bu
sözleşmenin gereği olarak alınacak önlemler:
a. Liman yapıları ve liman işlerinin yürütüldüğü diğer
yerlerin inşaatı, donanımı ve bakımı ile ilgili genel ihtiyaçlar,
b. Yangın ve infilakın önlenmesi ve bunlardan korunması,
c. Gemilere, ambarlara, iskelelere, teçhizat ve kaldırma
aygıtlarına emniyetli giriş-çıkış,
d. İşçilerin nakliyesi,
e. Ambar kapaklarının açılıp kapanması, ambar ağızlarının
korunması, ambarlarda çalışma,
f. Kaldırma ve diğer yükleme-boşaltma aygıtlarının inşa
bakım ve kullanılması,
g. İskelelerin inşası, bakım ve kullanımı,
h. Gemi donanımının (arma) ve maçunalarının kullanımı,
i. Kaldırma aygıtları, zincir ve halatları da dahil
serbest teçhizat ile yükün kendi üzerinde bulunan izbiro (saban) ve diğer
kaldırma gereçlerinin denenmesi uygun bir şekilde muayenesi, teftişi ve
belgelenmesi,
j. Farklı türden yüklerin, yükleme ve boşaltılması;
k. Malların depolanması ve istiflenmesi,
l. Çalışma ortamındaki tehlikeli maddeler ve diğer
tehlikeler;
m. Şahsi koruyucu teçhizat ve koruyucu elbise;
n. Temizlik ve yıkanma yerleri ile konfor imkanları,
o. Tıbbi gözetim ve denetim,
p. İlk yardım ve kurtarma tesisleri;
q. Güvenlik ve sağlık organizasyonu,
r. İşçilerin eğitimi,
s. Meslek hastalığı ve kazalarının bildirim ve tahkiki,
3. Bu
maddenin 1 inci paragrafı gereği alınan önlemlerin uygulanması, yetkili makam
tarafından kabul edilmiş teknik normlar veya yönetmelikler veya ulusal tatbikat
ve koşullara uygun diğer müsait metotlarla sağlanacak ve desteklenecektir.
Madde 5
1. Ulusal
mevzuat, duruma göre işveren, sahip kaptan veya diğer kimselerden, uygun
kişileri, bu sözleşmenin 4 üncü maddesinin 1 inci bendinde öngörülen önlemlere
uyulmasıyla sorumlu tutacaktır.
2. İki
veya daha fazla sayıda işverenin aynı zamanda aynı işyerinde faaliyette
bulundukları hallerde sözkonusu işverenler, her
birinin çalıştırdığı işçilerin sağlık ve güvenliğine karşı olan
sorumluluklarına halel getirmeksizin, öngörülen önlemlere uyulması hususunda
işbirliği yapma ödevini üstlenirler.
Madde 6
1. İşçilerin;
a. Kendilerinin veya diğerlerinin korunması için sağlanan
güvenlik gereçleri ve aygıtlarını kötüye kullanmamalarını veya bunların
işleyişine gereksiz yere müdahale etmemelerini şart koşan,
b. Kendi güvenlikleri veya işteki eylem ve ihmallerinden
etkilenebilecek diğer kimselerin güvenlikleri için itina göstermelerini
gerektiren,
c. Düzeltici önlemlerin alınması amacıyla tehlike arz
ettiğine inandıkları ve kendilerinin düzeltemediği her türlü durumu en yakın
üstlerine derhal bildirmelerini öngören, önlemler alınacaktır.
2. İşçiler
işyerinde, çalışma metot ve teçhizatı üzerindeki kontrolleri ölçüsünde güvenli
çalışmayı sağlamaya katılma ve çalışma usullerinin güvenliğe etkileri hakkında
görüş bildirme hakkına sahip olacaklardır. Bu sözleşmenin 37 nci maddesine
uygun olarak sağlık ve güvenlik komitelerinin tesis edilmiş olması halinde,
ulusal mevzuata uygun olduğu ölçüde bu hak, bu komiteler aracılığı ile
kullanılacaktır.
Madde 7
1. Bu
sözleşme hükümlerini, ulusal mevzuat veya ulusal uygulama ve koşullarla
çelişmeyen diğer uygun yöntemler yoluyla yürürlüğü koyarken,yetkili makam,
ilgili işçi ve işveren kuruluşları ile danışma halinde hareket edecektir.
2. Bu
sözleşmenin 4 üncü maddesinin 1 inci bendinde değinilen önlemlerin
uygulanmasında işçi ve işverenler veya onların temsilcileri arasında yakın bir
işbirliğini öngören hükümler getirilecektir.
BÖLÜM III
TEKNİK TEDBİRLER
Madde 8
Bir
işyerinin emniyetsiz hale gelmesi veya sağlığa tehlike arz etmesi durumlarında,
işyerinin tekrar güvenli hale getirilmesine kadar işçileri korumak için (etrafı
çevirme, işaretleme, gerektiğinde işin durdurulması da dahil olmak üzere diğer
uygun yollar kullanılarak) etkili önlemler alınacaktır.
Madde 9
1. Liman
işlerinin görüldüğü her yer ve bunların giriş ve çıkışları uygun ve yeterli bir
şekilde aydınlatılacaktır.
2. Kaldırma
aygıtları, araç ve şahısların hareketine tehlike arz etmesi muhtemel olan
engeller, uygulamadaki nedenlerle kaldırılamazsa, uygun ve gözle görülebilir
şekilde işaretlenecek ve gerektiğinde yeterli bir şekilde aydınlatılacaktır.
Madde 10
1. Taşıt
trafiği veya mal veya malzemenin yığılması için kullanılan bütün yüzeyler
maksada uygun olacak ve bu durumları layıkıyla idame ettirilecektir.
2. Mal ve
malzemeler istiflenip yığılıyor ve bu istif ve yığınlardan tekrar aktarılıyorsa
söz konusu çalışma, malların ve malzemelerin kendi nitelikleri ile ambalaj
özellikleri göz önünde tutularak güvenilir ve düzenli bir şekilde yapılacaktır.
Madde11
1. Araçların
ve yükleme boşaltma aygıtlarının güvenli kullanılmasına imkan verecek
genişlikte giriş ve çıkış için geçitler bırakılacaktır.
2. Gerekli
ve mümkün olan hallerde yayaların giriş ve çıkışları için ayrı geçitler bırakılacak,
bunlar yeterli genişlikte olacak ve mümkün olduğu ölçüde araçların kullandığı
geçitlerden ayrı tutulacaktır.
Madde 12
Liman
işlerinin görüldüğü yerlerde yangın söndürmek için uygun ve yeterli imkanlar
sağlanacak ve kullanılmak üzere hazır bulundurulacaktır
Madde 13
1. Makinelerin
tehlikeli parçaları, işe yarar bir şekilde mahfazalı oldukları haldeki gibi
emniyetli bir durum veya yapıda değil iseler, etkin bir şekilde mahfazalı
olacaklardır.
2. Acil
bir durumda her türlü makinayı işleten gücün derhal kesilmesi için etkin
önlemler alınacaktır.
3. Makinelerde
herhangi bir kimseyi tehlikeye sokacak herhangi bir tamir bakım veya temizleme
işinin yapılmasının zorunlu olduğu hallerde, sorumlu bir şahsın denemek veya
makine durmuş iken yapılması mümkün olmayan bir ayarlama maksadıyla makineyi
çalıştırabilmesi şartıyla işin başlamasından önce makine durdurulacak ve tamir
bakım işi tamamlanıncaya kadar makinelerin yeniden çalıştırılmamasını
sağlayacak yeterli önlemler alınacaktır.
4. Yalnızca
yetkili kişilerin
a. Yapılmakta olan iş için gerekli olduğunda mahfazayı
çıkarmasına
b. Bir güvenlik gerecini, temizlemek, ayarlamak veya
onarmak maksadıyla çalışmaz hale getirmesine veya çıkarmasına
izin verilecektir.
5. Herhangi
bir mahfazanın çıkarılması halinde yeterli önlemler alınacak ve mümkün olur
olmaz mahfazanın yerine takılacaktır.
6. Herhangi
bir güvenlik gereci çıkarılır veya çalışmaz hale getirilirse, gereç mümkün olur
olmaz yerine konulacak veya çalışır hale getirilecek ve bu yapılıncaya kadar da
ilgili teçhizatın kullanılamamasını veya kazaen çalıştırılmaması garanti altına
almak için önlemler alınacaktır.
7. Bu
maddenin uygulanmasında "makine" terimi her türlü kaldırma aygıtı, mekanize ambar kapağı veya güçle çalışan teçhizatı ifade
eder.
Madde 14
Bütün
elektrikli teçhizat ve tesisat tehlikeyi önleyecek tarzda yapılacak, takılacak,
işletilecek ve idame ettirilecek ve yetkili makam tarafından kabul edilmiş
bulunan standartlara uyulacaktır.
Madde 15
Bir gemi,
rıhtım veya başka bir gemiye yanaşık olarak yüklenir veya boşaltılırken, bu
gemiye uygun olarak kurulmuş ve tutturulmuş giriş-çıkış imkanı sağlanacak ve
her zaman kullanıma hazır bulundurulacaktır.
Madde 16
1. Gemi
veya başka yerlere ve buralardan işçilerin deniz yoluyla taşınması zorunlu
olduğunda işçilerin güvenlik içinde binme, taşınma ve inmelerini garanti etmek
için yeterli önlemler alınacaktır; kullanılan teknelerin bu maksada uymaları
gereken koşullar tespit edilecektir.
2. İşçilerin
bir işyerine veya buradan kara yoluyla nakledilmeleri zorunlu olduğunda işveren
tarafından sağlanan ulaşım vasıtaları güvenli olacaktır.
Madde 17
1. Geminin
ambar veya yük güvertesine giriş,
a. sabit merdiven, veya bu mümkün olmadığında uygun
boyutlarda dayanıklı ve uygun yapıda, sabit el merdiveni basamaklı direk veya
oyma basamakla
b. Yetkili makamın kabul ettiği diğer araçlarla
olacaktır.
2. Mümkün
olduğu ölçüde bu maddede belirtilen giriş araçları ambar açıklıklarından ayrı
olacaktır.
3. İşçiler,
bu maddede belirtilenlerden gayri, ambar ve yük güvertesine giriş araçlarını
kullanılmayacaklar veya kullanmaya mecbur edilmeyeceklerdir.
Madde 18
1. Kullanılacağı
iş için sağlam yapıda ve yeter dayanıklılıkta ve gereği gibi bakım görmemiş
hiçbir ambar kapağı ve kemere kullanılmayacaktır.
2. Bir
kaldırma aygıtı yardımıyla açılıp kapatılan ambar kapakları, sapan veya diğer
kaldırma teçhizatınca bağlanması için kolayca ulaşılabilen ve uygun parçalarla
donatılacaktır.
3. Ambar
kapakları ve kemereler her yere uyacak türden değil ise, ait oldukları ambar
ağızları ve kemere yerlerini gösterecek şekilde belirgin bir biçimde
işaretlenir.
4. Yalnızca
yetkili kişinin (mümkün olan hallerde gemi mürettebatından birinin) güçle
çalışan ambar kapaklarını açıp kapamasına izin verilecektir; kapakların
hareketinden herhangi bir kişinin yaralanması muhtemel iken ambar kapakları
açılıp kapanmayacaktır.
5. Bu
madde hükümleri, gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra, tekne içindeki
kapılar, rampalar, geri toplanır güverteler ve benzeri teçhizat gibi geminin
güçle çalışan teçhizatına uygulanacaktır.
Madde 19
1. İçinde ya da üzerinde işçilerin çalıştığı güvertelerde, işçiler ve
araçların düşmesi muhtemel boşluklar yeterince muhafaza altına alınacaktır.
2. Yeterli
yükseklik ve dayanıklılıkta mezara ile teçhiz edilmemiş ambar ağızları, işe
verilen kısa fasılalar hariç kullanılmadığında kapatılacak ve korkuluğu
konacaktır; ve sorumlu bir kişi bu önlemlerin yerine getirilmesini sağlamakla
görevlendirilecektir.
3. İşçiler,
bu maddede belirtilenlerden gayri, ambar ve yük güvertesine giriş araçlarını
kullanılmayacaklar veya kullanmaya icbar edilmeyeceklerdir.
Madde 20
1. Ambardaki
güç makineleri çalışırken veya güçle çalışan aygıtlar yardımıyla yükleme veya
boşaltma faaliyetleri yürürken bu ambarda veya yük güvertesinde bulunması gereken
işçilerin güvenliğini garanti etmek için bütün zaruri önlemler alınacaktır.
2. Ambar
ağzı altındaki ambarda çalışılmakta iken ambar kapakları ve kemereler
çıkarılmayacak veya değiştirilmeyecektir. Yükleme veya boşaltma yapılmadan önce
yerine sağlam olarak bağlanmamış her ambar kapağı veya kemere çıkarılacaktır.
3. İçten
patlamalı motorlar veya diğer kaynaklardan çıkan gazların sağlık açısından
yarattığı tehlikeyi önlemek üzere ambar veya yük güvertesinde temiz hava
sirkülasyonu vasıtasıyla yeterli havalandırma sağlanacaktır.
4. Kuru
dökme yük, herhangi bir ambar veya güverte arasında yüklemekte veya
boşaltılmakta veya bir işçinin gemideki bölme veya haznede çalışması zorunlu
iken güvenilir kaçış yollarında dahil olmak üzere şahısların güvenliği için
yeterli düzenlemeler yapılacaktır.
Madde 21
Bütün
kaldırma aygıtı, serbest teçhizatın her parçası ve yükün mütemmim cüzünü teşkil
eden kaldırma tesisatı veya sapan
a. Kullanıldığı
amaç için iyi tasarlanmış ve yapılmış yeterli dayanıklılıkta iyi tamir görmüş
ve bakımı yapılmış kaldırma aygıtı ise zaruri olduğu üzere doğru kurulmuş
olacak
b. Güvenli
ve gerektiği gibi kullanılacak ve bilhassa işinin ehli bir kişinin denetiminde
denenmek maksadıyla kullanılması hariç güvenli çalışma kapasitesinin üstünde
yüklenmemiş olacaktır.
Madde 22
1. Bütün
kaldırma aygıtları ve serbest teçhizatın her parçası ilk kullanılışından önce
ve güvenliğini etkilemesi muhtemel olan herhangi bir parçasının önemli ölçüde
tadil veya tamir edilmesinden sonra, işinin ehli bir kişi tarafından ulusal
mevzuata uygun olarak denenecektir.
2. Gemi
teçhizatının bir parçasını teşkil eden kaldırma aygıtları en az beş yılda bir
defa tekrar denenecektir.
3. Kıyıda
kurulmuş kaldırma aygıtları, yetkili makam tarafından öngörülecek zamanlarda
tekrar denenecektir.
4. Kaldırma
aygıtı ve serbest teçhizat parçasının bu maddeye uygun olarak yapılan her türlü
denemesinin tamamlanması üzerine, aygıt veya teçhizat denemeyi yapan kişi
tarafından tamamiyle muayene edilecek ve
belgelenecektir.
Madde 23
1. 22 nci
maddenin gereklerine ilaveten her türlü kaldırma aygıtı ve serbest teçhizatın
her parçası işinin ehli bir kişi tarafından belli aralıklarla ve tamamen
muayene edilecek ve belgelenecektir. Bu muayeneler, 12 ayda bir defa
gerçekleştirilecektir.
2. 22 nci
maddenin 4 üncü bendi ve bu maddenin 1 inci bendinin uygulanmasında
"tamamen muayene" aygıtın veya serbest teçhizat parçasının güvenli
oluşu hakkında sağlam bir sonuca varabilmek için işinin ehli bir kişi
tarafından gerektiğinde diğer uygun yol ve yöntemlerle destekli olarak gözle
teferruatlı incelenmesini ifade eder.
Madde 24
1. Serbest
teçhizatın her parçası kullanılmadan önce kontrol edilecektir.
2. Bu
maddenin birinci bendinin uygulanmasında sorumlu bir kişi tarafından gözle
saptama yapmanın mümkün olabileceği ölçüde veya askının sürekli kullanılmaya
müsait olup olmadığının gözle ayrıntılı olarak denetlenmesini ifade eder.
Madde 25
1. Kaldırma
aygıtı ve serbest teçhizat parçalarının güvenli olup olmadıkları hakkında bir
bakışta bilgi veren bu türden geçerliliği gerektiği gibi onaylı kayıtlar duruma
göre gemide veya kıyıda tutulacaktır; bu sözleşmenin 24 üncü maddesinin 1 inci
bendinde değinilen kontroller için yalnızca kontrolün kusur ortaya koyması
halinde kayıt tutulması şartıyla, kayıtlar emniyetli çalışma kapasitesi ve bu
sözleşmenin 22, 23 ve 24 üncü maddelerinde değinilen deneme muayene ve
kontrollerin tarih ve sonuçlarını belirtecektir.
2. Kaldırma
aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının bir kütüğü, Uluslararası Çalışma
Bürosu tarafından tavsiye olunan model dikkate alınarak yetkili makam
tarafından öngörülen şekilde tutulacaktır.
3. Kütük;
kaldırma aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının, duruma göre, denenmesi,
tamamıyla muayenesi ve kontrolü ile ilgili olarak Uluslararası Çalışma Bürosu
tarafından önerilen modelleri göz önünde tutarak yetkili makam tarafından
öngörülen bir formda, yetkili makam tarafından verilen ve geçerli olarak kabul
edilen belgeleri veya bu belgelerin doğruluğu tasdikli örneklerini ihtiva
edecektir.
Madde 26
1. Bu
Sözleşmeyi onaylamış olan üyelerin, gemi teçhizatının parçasını teşkil eden
kaldırma aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının denenmesi, tamamıyla
muayenesi, kontrolü ve belgelenmesi için yapılan düzenlemelerin ve bunlarla
ilgili kayıtların karşılıklı olarak tanınmasını garanti altına almak amacıyla;
a. Bu Sözleşmeyi onaylamış bulunan her bir üye ülkedeki
yetkili makam, görevlendirme ya da tanımanın devam
etmesinin tatminkar icraata bağlı olmasını sağlayacak şartlar altında, deneme
ve/veya tam muayene ve bunlarla alakalı işlerin yürütülmesi için işinin ehli
kimseleri ya da ulusal ya
da uluslararası kuruluşları görevlendirecek, görevlendirmediği takdirde bu
işleri üstlenmiş olmalarını tanıyacaktır.
b. Bu Sözleşmeyi onaylamış bulunan her üye; bu fıkranın
(a) bendi uyarınca görevlendirilmiş, görevlendirme yoksa tanınmış olan kişi
veya kurumları kabul edecek veya tanıyacak veya bu türden bir kabul etme ya da tanıma prosedürü için karşılıklı anlaşma yoluna
gidecektir. Her iki durumda da, kabul veya tanımanın devam edip etmemesi,
üstlenilen işlerin tatminkar bir şekilde ifa edilmesine bağlı olacaktır.
2. Eğer;
a. yetkili makam; gerekli deneme, muayene ve kontrolün bu
Sözleşme hükümlerine uygun olarak yapılmadığına deneme veya muayene belgesi
veya duruma göre tasdikli kayda baktığında kanaat getirmezse veya
b. yetkili makamın nazarında, aygıt veya teçhizatın
kullanımı yeterince güvenli değilse kaldırma aygıtı, serbest teçhizat diğer
yükleme-boşaltma aygıtları kullanılmayacaktır.
3. Yetkili
makamın yeterli bulduğu bir teçhizat kullanıldığında, bu maddenin 2 nci fıkrası,
geminin yükleme ve boşaltma işinde gecikmeye yol açacak şekilde
işletilmeyecektir.
Madde 27
1. Sadece
bir tek emniyetli yük haddine sahip her kaldırma aygıtı (geminin dikme vinci
hariç) ile serbest teçhizatın her parçası üzerine emniyetli yük haddi açık bir
şekilde damgalanacak bu uygulanabilir değilse başka yollar kullanılarak
işaretlenecektir.
2. Değişken
emniyetli yük hadlerine sahip her kaldırma aygıtı (geminin dikme vinci hariç)
aygıt operatörünün her kullanım modunda aygıtın
emniyetli yük haddini belirleyebileceği uygun araçlarla donatılmış olacaktır.
3. Geminin
her dikme vinci (döner vinç hariç);
a. basit palanga ile,
b. alt yük makarası ile,
c. muhtemel bütün makara konumlarında bileşik palanga
ile,
kullanıldığında geçerli olan emniyetli yük haddi ile
işaretlenecektir.
Madde 28
Her gemi
dikmelerinin ve yardımcı teçhizatın güvenli çarmık ve halat donanımına imkan
vermek için gereken arma tarz ve üslubuyla birlikte ilgili diğer bilgiyi hazır
bulunduracaktır.
Madde 29
Yükü
doldurma ve payanda lamada kullanılan palet ve benzeri aygıtlar sağlam yapılı
ve yeterince dayanıklı olacak, güvenli kullanımlarını etkileyecek gözle görülür
bir kusurları olmayacaktır
Madde 30
Yükler
saplanmadıkça veya kaldırma aygıtına başka bir şekilde güvenli olarak
bağlanmadıkça indirilip kaldırılmayacaktır.
Madde 31
1. Her
konteynır terminali; işçilerin güvenliği uygulanabilir makuliyette
sağlanmak üzere düzenlenip işletilecektir.
2. Konteynır
gemilerinde; konteynerleri yerlerine rapteden ve
çözen gemiadamlarının güvenliği sağlanacaktır.
Madde 32
1. Her
türlü tehlikeli yük; tehlikeli maddelerin deniz yoluyla taşınmasına uygulanan
ve özel olarak tehlikeli maddelerin limanlarda yüklenip boşaltılması hususuyla
ilgili uluslararası kuralların gereklerine uygun olarak paketlenecek,
işaretlenecek, yüklenip boşaltılacak, yığılacak ve istif edilecektir.
2. Tehlikeli
maddeler; bu türden maddelerin taşınmasına dair uluslararası kurallara uygun
olarak paketlenmiş, işaretlenmiş ve etiketlenmiş değilse yüklenip
boşaltılmayacaktır.
3. Tehlikeli
maddelerin kap ve konteynerleri kırılmış veya tehlike
arz edecek şekilde hasar görmüş ise söz konusu bölgedeki tehlikeyi ortadan
kaldırmak için gerekli olanların dışındaki liman işleri durdurulacak, işçiler
tehlike ortadan kaldırılıncaya kadar güvenli bir yere sevk edilecektir.
4. İşçilerin
zehirli ve zararlı madde ve ajanlara maruz kalmalarını veya oksijensiz ya da parlayıcı hacimlerde bulunmalarını önleyecek yeterli
önlemler alınacaktır.
5. İşçilerin;
zehirli veya zararlı madde bulunması beklenen ya da
oksijen yetersizliği olması mümkün kapalı mekanlara girmeleri gerektiğinde,
kazaların önlenmesi için veya sağlığa zararlı bir durumun ortaya çıkmasını
engellemek üzere yeterli tedbir alınacaktır.
Madde 33
İşçileri
işyerindeki aşırı gürültünün zararlı etkilerinden korumak için gerekli önlemler
alınacaktır.
Madde 34
1. Kaza
riski veya sağlığa zararlı durumlara karşı yeterli korunmanın diğer imkanlarla
sağlanamıyor olması halinde işçilere, işlerini icra ederken, makul ölçüler
içinde, gerekli kişisel koruyucu teçhizat ve elbise verilecek ve işçilerin
bunları kullanmaları zorunlu tutulacaktır.
2. işçiler,
kişisel koruyucu teçhizat ve elbiseleri koruyup, saklamaktan sorumlu
tutulacaktır.
3. Kişisel
koruyucu teçhizat ve elbisenin gereği gibi bakımı işveren tarafından
yapılacaktır.
Madde 35
Kaza
vukuunda, tehlikeyi artırmaksızın mümkün olan ölçüde, tehlike altındaki
işçilerin kurtarılması, ilk yardımın yapılması ve yaralıların nakli için
eğitilmiş personel de dahil olmak üzere yeterli imkanlar hazır
bulundurulacaktır,
Madde 36
1. Her
üye, ulusal mevzuat veya ulusal uygulayım ve koşullarla tutarlı diğer uygun
metotlar kullanarak ve işçi ve işverenlerin ilgili örgütlerine danıştıktan
sonra;
a. işte mevcut risklerden hangileri için başlangıçta veya
periyodik sağlık muayenesi ya da her ikisinin de
gerekli olacağını,
b. risklerin nitelik ve derecesini ve özel koşulları göz
önünde bulundurarak periyodik muayeneler arasındaki süreyi,
c. meslekle ilgili özel tehlikelere maruz kalmış işçiler
için gerek görülen özel soruşturmaların kapsamını,
d. işçilere verilecek mesleki sağlık hizmeti için
alınması gereken uygun önlemleri tayin edecektir.
2. Bu
maddenin 1 inci fıkrası gereği olarak yapılan bütün sağlık muayenesi ve
tetkikler işçiler için ücretsiz olacaktır.
3. Sağlık
muayenesi ve tetkikine ait kayıtlar gizli tutulacaktır.
Madde 37
1. Önemli
sayıda işçi bulunan her limanda işçi ve işveren temsilcilerini de içine alan
Güvenlik ve Sağlık Komiteleri kurulacaktır. Bu komiteler gerektiğinde diğer
limanlarda da kurulacaktır.
2. Bu
komitelerin oluşturulması, terkibi ve görevleri yerel koşulların
gerektirdikleri dikkate alınarak, işçi ve işverenlerin ilgili örgütlerine
danışıldıktan sonra ulusal mevzuat ya da ulusal
uygulayım ve şartlarla tutarlılık içinde diğer vasıtalarla tespit edilecektir.
Madde 38
1. Çalıştığı
işle ilgili olası tehlikeler ve alınacak başlıca önlemler hakkında yeterli
eğitim veya ders verilmeyen hiçbir işçi liman işlerinde çalıştırılmayacaktır.
2. Bir
kaldırma aygıtı ya da yükleme-boşaltma aygıtı
yalnızca en az 18 yaşında olan, yeterli kabiliyet ve beceriye sahip bir kimse ya da layıkıyla denetim ve gözetim altında eğitimden geçmekte olan bir kimse tarafından kullanılacaktır.
Madde 39
İş
kazaları ve hastalıklarının önlenmesi çalışmalarına yardımcı olmak üzere
bunların yetkili makamlara bildirilmesi ve gerekiyorsa soruşturulmasını
sağlamak için gerekli önlemler alınacaktır.
Madde 40
Limanlarda
çalışılan mekanlara makul mesafede, layıkıyla idame ettirilen, ulusal mevzuat
ve uygulayıma uygun olarak kafi miktarda, yeterli düzeyde ve elverişli yıkanma
ve temizlik tesisleri sağlanacaktır.
BÖLÜM IV
UYGULAMA
Madde 41
Bu
Sözleşmeyi onaylamış olan her üye
a. Liman
işi ile ilgili şahıs ve kuruluşların iş güvenliği ve sağlığı bakımından
görevlerini belirleyecek.
b. Bu
sözleşme hükümlerinin uygulanması için, uygun cezaların öngörülmesi dahil olmak
üzere, gerekli önlemleri alacaktır.
c. Bu
sözleşme gereği olarak alınacak önlemlerin uygulanmasını gözetmek için uygun
teftiş hizmetlerini sağlayacak veya uygun teftişin yerine getirildiğine kanaat
getirecektir.
Madde 42
1. Ulusal
mevzuat
a. bir geminin inşa ve donatımı;
b. kıyıda kurulmuş kaldırma aygıtı veya diğer
yükleme-boşaltma aygıtının yapım ve donatımı;
c. Herhangi bir serbest teçhizat parçasının yapımı
bakımından bu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında geçerli olacak zaman
sürelerini tayin edecektir.
2. Bu
maddenin 1 inci bendine göre tayin olunacak zaman süreleri, sözleşmenin
onaylanmasından itibaren dört yılı aşmayacaktır.
Madde 43
Bu
sözleşme, 1932 tarihli Kazalara Karşı Korunma (Liman İşçileri) sözleşmesi
(Revize) ve 1929 tarihli Kazalara Karşı Korunma (Liman İşçileri) sözleşmesi'nin
tekrar gözden geçirilmesidir.
Madde 44
Bu
sözleşme’nin kesin onama belgeleri Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürüne
gönderilir ve onun tarafından tescil edilir.
Madde 45
1. Bu
Sözleşme, sadece onama belgeleri Genel Müdür tarafından tescil edilen
Uluslararası Çalışma Örgütü üyesi ülkeler için bağlayıcıdır.
2. Bu
sözleşme, iki üyenin onay belgesi Genel Müdür tarafından tescil edildiği
tarihten on iki ay sonra yürürlüğe girer.
3. Bu
sözleşme, daha sonra, onu onaylayan her üye için, onay belgesinin tescil
edildiği tarihten on iki ay sonra yürürlüğe girer.
Madde 46
1. Bu
Sözleşmeyi onayan her üye, onu ilk yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on
yıllık bir süre sonunda Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürüne göndereceği
ve Genel müdürün tescil edeceği bir belge ile feshedebilir. Fesih, tescil
tarihinden ancak bir yıl sonra geçerli olur.
2. Bu
Sözleşmeyi onamış olup da, onu bundan önceki fıkrada sözü edilen on yıllık
sürenin bitiminden itibaren bir yıl zarfında bu maddede öngörüldüğü şekilde
feshetmeyen her üye, yeniden on yıllık bir müddet için bağlanmış olur ve bundan
sonra bu Sözleşmeyi, her on yıllık süre bitiminde, bu maddede öngörülen şartlar
içinde feshedebilir.
Madde 47
1. Uluslararası
Çalışma Bürosu Genel Müdürü, Örgüt üyeleri tarafından kendisine bildirilen
bütün onama ve fesihlerin kaydedildiğini Uluslararası Çalışma Örgütünün bütün
üyelerine duyurur.
2. Genel
Müdür, kendisine gönderilen Sözleşmenin ikinci onama belgesinin kaydedildiğini
örgüt üyelerine duyururken bu sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarih hakkında
örgüt üyelerinin dikkatini çeker.
Madde 48
Uluslararası
Çalışma Bürosu Genel Müdürü, yukarıdaki maddeler gereğince, kaydetmiş olduğu
bütün onama ve fesihlere ilişkin tüm bilgileri, Birleşmiş Milletler
Antlaşmasının 102 nci maddesi uyarınca kaydedilmek üzere, Birleşmiş Milletler
Genel Sekreterine ulaştırır.
Madde 49
Uluslararası
Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu, gerekli gördüğü zaman bu Sözleşmenin,
uygulanması hakkındaki bir raporu Genel Konferansa sunar ve onun tamamen veya
kısmen değiştirilmesi konusunun konferans gündemine alınması gereği hakkında
karar verir.
Madde 50
1. Konferans,
bu Sözleşmeyi tamamen veya kısmen değiştiren yeni bir Sözleşme kabul etmesi
halinde ve bu yeni Sözleşme aksini öngörmediği takdirde;
a. Değiştirici yeni Sözleşmenin bir üye tarafından
onanması durumu, yukarıdaki 46 ncı madde dikkate alınmaksızın ve değiştirici
yeni Sözleşme yürürlüğe girmiş olmak kayıt ve şartıyla, bu Sözleşmenin derhal
ve kendiliğinden feshini gerektirir.
b. Değiştirici yeni Sözleşmenin yürürlüğe girmesi
tarihinden itibaren, bu Sözleşme üyelerin onamasına artık açık bulundurulamaz.
2. Bu
Sözleşme, onu onayıp da değiştirici Sözleşmeyi onamamış bulunan üyeler için,
her halükarda şimdiki şekil ve içeriği ile geçerli olmakta devam eder.
Madde 51
Bu
sözleşmenin Fransızca ve İngilizce metinlerinin her ikisi de aynı şekilde
geçerlidir.