İSTİHDAM POLİTİKASI HAKKINDA 122 NOLU
SÖZLEŞME
ILO Kabul Tarihi : 17 Haziran 1964
Kanun
No : 9.11.1976 / 2027
Resmi Gazete : 23.10.1977 / 16093
Milletlerarası
Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu tarafından Cenevre'ye davet edilerek, orada 17
Haziran 1964 de kırk sekizinci toplantısını yapan Milletlerarası Çalışma
Teşkilatı Genel Konferansı,
Filadelfiya
Beyannamesinin, Milletlerarası Çalışma Teşkilatına, dünyanın çeşitli
ülkelerinde, tam istihdam ve hayat seviyesini yükseltmeyi gerçekleştirecek kendine
özgü programların uygulama alanına konulmasına yardımcı olmak yükümlülüğünü
alenen tanıdığını ve Milletlerarası Çalışma Teşkilatı Statüsü girişinin
işsizlikle savaş yapılmasını ve uygun geçim koşulları sağlayan bir ücret
teminatını öngördüğünü,
Bu
beyannamenin "ırk, inanç ve cinsiyetleri ne olursa olsun, bütün insanlar,
maddi ilerlemenin ve manevi gelişmelerin, serbestlik, şeref ve haysiyet
iktisadi güvenlik içinde ve eşit şanslarla takip etmek hakkına
maliktirler" şeklinde ifade edilen ana hedefin ışığında, iktisadi ve mali
politikaların istihdam politikası üzerindeki yankılarını inceleme ve göz önünde
bulundurma görevinin Milletlerarası Çalışma Teşkilatı'na ait olduğunu,
İnsan
Hakları Beyannamesinin "her şahsın, çalışma ve işini serbestçe seçme, eşit
ve elverişli çalışma koşulları ve işsizliğe karşı korunma hakkına
maliktir" ilkesini nazara alarak,
İstihdam
politikasıyla doğrudan doğruya ilgili mevcut Milletlerarası Sözleşme ve
Tavsiyenamelerinin, özellikle İş ve İşçi Bulma servisi kurulmasına dair 1948
Sözleşme ve tavsiyenamesi, mesleğe yöneltmeyle ilgili 1949 Tavsiyenamesi,
mesleki eğitim hakkında 1962 Tavsiyenamesi ve iş ve meslek bakımından ayırım
hakkında 1958 sözleşme ve Tavsiyenamesi hükümlerine işaret ederek,
Bu
belgelerin, tam ve verimli istihdama ve serbestçe seçilmiş işe dayalı bir
iktisadi gelişmeyi hedef tutan milletlerarası daha geniş bir program metni
içinde yer verilmesi gerekeceğini göz önünde bulundurarak,
Toplantı
gündeminin sekizinci maddesine dahil istihdam politikasıyla ilgili çeşitli
teklifleri kabul etmeye ve bu tekliflerin milletlerarası bir sözleşme şeklini
alması gerekeceğine karar verdikten sonra,
Bin dokuz
yüz altmış dört yılının dokuz Temmuz günü İstihdam Politikası 1964 Sözleşmesi
şeklinde adlandırılacak olan aşağıdaki sözleşmeyi kabul etmiştir.
MADDE 1
1. İktisadi
gelişme ve kalkınmayı teşvik etmek, hayat seviyesini yükseltmek işgücü
ihtiyaçlarını karşılamak ve işsizlik ve eksik istihdam sorununu çözümlemek
amacıyla, her üye tam ve verimli istihdama ve işin serbestçe seçilmesine matuf
aktif bir politikayı esas bir gaye olarak ele alacak ve uygulayacaktır;
2. Bu
politika;
a. Açıkta ve iş arayan herkese iş sağlanmasını,
b. Bu işin, imkan nispetinde verimli olmasını,
c. İşin serbestçe seçilmesini ve her işçinin kendisine
elverişli bir işte çalışması için gerekli nitelikleri kazanmasını, bu işte,
ırk, renk, cinsiyet, din, politik düşünce, milli veya sosyal menşe ne olursa
olsun niteliklerini ve istidatlarını kullanmasını sağlamak amacına yönelmiş
olacaktır.
3. Bu
politika, iktisadi gelişme düzey ve aşamasını, istihdam hedefleri ve diğer
iktisadi sosyal hedefler arasında mevcut ilişkiler göz önünde bulunduracak ve
milli koşullara ve uygulamalara göre kabul edilen metotlarla yürütülecektir.
MADDE 2
Her üye
ülkenin koşullarına göre kabul edilen yöntemlerle ve bu yöntemlerin
elverişliliği ölçüsünde;
a. Koordine
iktisadi ve sosyal bir politika çerçevesinde 1 inci madde de sözü geçen
hedeflere ulaşmak amacıyla kabul olunan tedbirleri muntazaman tayin edecek ve
gözden geçirecek,
b. İcabında,
programlar hazırlanması da dahil bu tedbirlerin uygulanması için lüzum
gösterebilecek yöntem kurallar koyacaktır.
MADDE 3
Bu
sözleşmenin uygulanmasında, istihdam konusundaki tecrübe ve görüşlerinin
noksansız olarak göz önünde tutulabilmesi, bu politikaların tayininde tam bir
işbirliği yapılabilmesi ve bu politikalara dayanaklar bulunmasına yardımcı
olunabilmesi için alınacak tedbirlerle ilgili çevrelerin temsilcilerine ve
özellikle işveren ve işçi temsilcilerine danışılacaktır.
MADDE 4
Bu
sözleşmenin resmi onaylama belgeleri Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel
Müdürü'ne gönderilecek ve onun tarafından tescil edilecektir.
MADDE 5
1. Bu
sözleşme, ancak onaylama belgeleri Genel Müdür tarafından tescil edilmiş olan
Milletlerarası Çalışma Teşkilatı üyelerini bağlayacaktır.
2. Bu
sözleşme iki üyenin onaylama belgesi Genel Müdür tarafından tescil edildiği
tarihten on iki ay sonra yürürlüğe girecektir.
3. Bundan
sonra, bu Sözleşme onu onaylayan her üye için, onaylama belgesi tescil edildiği
tarihten on iki ay sorara yürürlüğe girecektir.
MADDE 6
1. Bu
sözleşmeyi onaylayan üye, onu, ilk yürürlüğe girdiği tarihinden itibaren on
yıllık bir devre sonunda Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü'ne
göndereceği ve bu Müdürün tescil edeceği bir belge ile feshedebilir. Fesih
tescil tarihinden ancak bir yıl sonra geçerli olacaktır.
2. Bu
sözleşmeyi onaylamış olup da, bundan evvelki fıkrada sözü edilen on yıllık
devrenin bitiminden itibaren bir yıl zarfında bu madde de öngörüldüğü şekilde
feshetme hakkını kullanmayan her üye yeniden on yıllık müddet için bağlanmış
olacak ve bundan sonra bu sözleşmeyi, her on yıllık devre bitince bu maddede ön
görülen koşullar içinde feshedebilecektir.
MADDE 7
1. Milletlerarası
Çalışma Bürosu Genel Müdürü, Milletlerarası Çalışma Teşkilatı üyeleri
tarafından kendisine bildirilen bütün onaylama ve fesih belgelerinin tescil
edildiğini Teşkilatın bütün üyelerine bildirecektir.
2. Genel
Müdür kendisine gönderilen ikinci onama belgesinin tescil edildiğini teşkilat
üyelerine bildirirken, Sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarih hakkında Teşkilat
üyelerinin dikkatini çekecektir.
MADDE 8
Milletlerarası
Çalışma Bürosu Genel Müdürü, yukarıdaki maddelere uygun olarak, tescil etmiş
bulunduğu bütün onama ve fesihler hakkındaki tam bilgileri, Birleşmiş Milletler
Anlaşmasının 102 nci maddesi uyarınca tescil edilmek üzere, Birleşmiş Milletler
Genel Sekreterine ulaştıracaktır.
MADDE 9
Milletlerarası
Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu lüzum gördüğü her seferinde bu Sözleşmenin,
uygulanması hakkında Genel Konferansa bir rapor sunacak ve onun tamamen veya
kısmen değiştirilmesi konusunun konferans gündemine alınması gerekip
gerekmeyeceğini inceleyecektir.
MADDE 10
1. Konferansın
bu Sözleşmeyi tamamen veya kısmen değiştiren yeni bir sözleşme kabul etmesi
halinde ve yeni sözleşme aksini öngörmedikçe,
a. Tadil edici yeni sözleşmenin bir üye tarafından
onanması keyfiyeti, yukarıdaki 6 ncı madde nazara alınmaksızın ve tadil edici
yeni sözleşme yürürlüğe girmiş olmak kayıt ve şartıyla bu sözleşmenin derhal ve
kendiliğinden feshini gerektirecektir.
b. Tadil edici yeni sözleşmenin yürürlüğe girmesi
tarihinden itibaren bu Sözleşme üyelerin onaylamasına artık açık
bulundurulmayacaktır.
2. Bu
sözleşme onu onaylayıp da tadil edici Sözleşmeyi onaylamamış bulunan üyeler için
her halde şimdiki şekil ve muhtevasıyla geçerli olmakta devam edecektir.
MADDE 11
Bu
sözleşmenin İngilizce ve Fransızca metinleri aynı derecede geçerlidir.