MESLEK  HASTALIKLARI  LİSTESİ                                     Ek-2

( A )  GRUBU

KİMYASAL  MADDELERLE  OLAN  MESLEK  HASTALIKLARI

A - I, a  Arsenik ve bileşikleri ( arsenikli hidrojen dışında )

Yükümlülük 

Hastalık Tehlikesi

Hastalıklar ve Belirtileri

Süresi

Olan Başlıca İşler

   Akut :                              

1 ay  

 - Arsenikli minerallerin elde

 - Akut gastro-intestinal boz-

   edilmesi, işlenmesi,

   ukluklar ( kusma, koleri-          

 - Sülfirik asit yapımında için-

   form diare, mide - barsak 

   de arsenik bulunan piritin

   krampları, eksikoz ),

   kavrulması, piritin taşınması,

 - Serebrospinal bozukluklar 

   ve depolanması,kavurmanın

   ( baş ağrısı, bilinç bozukluk-

   yapıldığı kurşunlu hüc-

   ları, delir, kas krampları ),

   hücrelerdeki artıklar,   

   Kronik :

1 yıl

 - Arsenik ve bileşiklerinin   

 - Lokal deri lezyonları (eri-

   elde edilmesi, işlenmesi,

   tem, follikülit, ülserasyon 

 - Piroteknik,                 

   gibi ),

 - İlaç sanayiinde arsenikli mad-

 - Konjonktivit, blefarit,

   maddelerin kullanılması,

 - Burun lezyonları ( septum

 - Arsenikli pedisid ve 

   ülserasyonu, delinme ),

   kereste empermeablize edici mad-

 - Generalize deri lezyonları

   delerin yapımı ve kullanıl-

   (hıperkeratos, saç dökülmesi,

   ması,

   tırnak kırılması ve tırnak-

 - Bazı yapay taşların fabrikas-

   larda Mee çizgileri, hi-

   kasyonu ( malachit ),         

   perhidroz, melanoz gibi )

 - Arsenik triklörür ile metal 

 - Polinevritler

   yüzeylerinin brüne edilmesi,

 - Toksik karaciğer ve böbrek

 - Arsenikli boya maddeleri

   parankim zararları ( ikter,

   tentür, pigment, cila, emaye

   albüminüri ),

   vernik yapımı, bunların özel-

 - Deri, solunum yolları ve

   likle yer ve duvar döşeme-  

   karaciğer kanserleri,

   ciliği ile dokumaların bo-

 - Periferik dolaşım bozukluğu,

   yanmasında kullanılması,

   akrosiyanoz, gangren.

 - Lastik sanayii ( vulkanizas-

   yon),                       

 - Cam ve seramik sanayiinde

   arsenikli ham maddelerin    

   kullanılması,

 - Tabaklıkta tüy ve kılların  

   temizlenmesi, post ve kürk-

   lerin boyanması, dirençleri-

   nin arttırılması, şarapçılık,  

   hayvan derisi doldurma  iş-

   leri

   ( Tanı için, gerektiğinde, idrar, dışkı, tırnak ve saçlarda arsenik miktarı tayin edilir. 

 B.A.L. verilerek yapılan provakasyon ile arsenüri sağlanır. )

A - I, b  Arsenikli  Hidrojen  veya  Arsin  ( AsH3 )

   Akut :

15 gün 

 - Arsenik bileşikleri ile kir- 

 - Baş ağrısı, karın ağrısı, nev-

   lenmiş asitlere ( klorhidrik  

   ralji, parestezi,

   asit, sülfürük asit gibi ) me-

 - Hemoliz, hemolitik ikter, he-

   tallerin aşındırılması,    

   hemoglobinüri, anüri, akut

 - Kuvvetli asitler kullanarak  

   böbrek yetmezliği,

   arsenikli cevherlerin işlen-

   Kronik :

1 yıl

   mesi,

 - Baş ağrısı, kas ağrısı uyku-

 - Cüruf ve cevherlerin yaş iş-

   suzluk,

   lenmesi

 - Anemi  ( basofil granunasyon-lu

 - Ferrosilis veya mangan sili-

   lu cabot halkaları ) ,

   sidlerin yapımı, taşınması  

 - Böbrek fonksiyon bozukluğu.

   ve kullanılmasında bu mad-

   de lere nemin etkisi,

 - Kimya sanayiinde kadmiumun  

   geri kazanılması,           

 - Kurşunlu maden cevherlerin

   den gümüş elde edilmesi,    

 - Arsenikli cevherlerden asit 

   sülfürik elde edilmesi,     

 - Arsenikli kirlenmiş asit    

   sülfürikden klorhidrik asit 

   elde edilmesi, 

   ( Gerektiğinde idrarda, dışkıda,

 - Kuvvetli asitlerin saklandığı

   kusmukta arsenik tayini 

   kapların ve tankların temiz-

   yapılır

   lenmesi

 - Asetilen yapımı

 - Kuvvetli asitlerle kazanlar-

   daki veya borulardaki kazan 

   taşlarının temizlenmesi.    

A - 2  Berilyum  ( Glüsinyum ) ve Bileşikleri

   Akut :

15 gün 

 - Cevherlerin işlenmesi ve

 - Metal humması

   berilyum elde edilmesi

 - Toksik berilyum pnömonisi

 - Berilyum bileşik ve alaşım- 

   ( dispne,siyanoz,solunum

   larının elde edilmesi,

   yetmezliği, röntgende önce

 - Alüminyum lehim tozu ( beril-

   milier tbc. benzeri görünüm,

   yum fluorür ) elde edilmesi, 

   sonra yaygın infiltrasyon ),

 - Kristal,seramik,porselen ve 

   Kronik ( berilyoz ) :

5 yıl

   ateşe dayanıklı maddelerin  

 - Öksürük, dispne (toksikpnö-

   yapımı

   moniyi izler) kronik korpul-

 - Fluoresans ekranlar ve  di-

   monale, spontan pneumotorks,

   ğer fluoresans materyal, telsiz 

 - Deri lezyonları ( dermatit,

   tüpü, radyo lambaları, am-

   eritem, allerjik dermatoz,

   puller için flaman, lüks  

   granulomlar, keloid )

   gömleği yapımı

 - Berilyum raşitizmi,

 - Atom reaktör sanayiinde     

 - Karaciğer fonksiyon bozukluğu

   yanma çubuk ve maddelerinin 

   elde edilmesi,

 - Füze ve uzay araçlarının yö-

   netim sistemleri ve ölçü ge

   reçlerinin yapımı.

   ( Gerektiğinde idrarda berilyum tayini, B - 2 dipnotunda olduğu gibi, kutan  testler,

 solunum fonksiyon testleri yapılır, alveolar gaz difüzyonunda bozulma olup olmadığı

 saptanır. )                                                        

A - 3, a  Karbonmonoksit

   Akut :

15 gün 

 - Yanlış yapılmış ve defektli 

 - Bilinç kaybı, kas krampları,

   ısıtma sistemleri

   kalpte ritm bozukluğu, solu-

 - Havagazı şebekesi tamiri,

   solunum yetmezliği,

 - Açık ocaklar

   Kronik :

6 ay

 - İçinde karbonmonoksit bu-

 - Nervöz ve psişik bozukluklar

   lunan gaz karışımlarının  

   ( uyku,bellek bozuklukları,

   elde edilmesi, dağıtımı ve 

   parkinsonizm, görme ve ko-

   sanayide kullanılması,

   konuşma bozuklukları ),

 - Garaj, depo ve tamirhaneler-

 - Fonksiyonel veya organik

   deki çalışmalar,

   kalp ve dolaşım bozukluk-

 - Kötü havalandırılan, kapalı 

   ları,

   yerlerde motor işletilmesi,

 - Özellikle, yeraltı, kapalı yer ve

   tünellerdeki yangın ve patlamalar,

 - Metal karbonillerin elde edilme-

   si ve kullanılması,

 - Kimya sanayiinde bazı sentez-

   ler için karbonmonoksit  kulla-

   ması,

   (Gerektiğinde kanda karbonmonoksit veya karboksihemoglobin tayini, elektrokardio-

 grafi, elektroensafalografi ve elektromiyografi yapılır.)

A - 3, b  Fosgen ( karbonilklorür )

   Akut ve Subakut :

7 gün

 - Fosgen elde edilmesi,

 - Üst solunum yolları irritas-

 - Kimya sanayiinde ilaç ham-

   yonu öksürük

   maddelerin ve bazı boya 

 - Akut akciğer ödemi

   maddelerinin elde edilmesin-

   Kronik :

6 ay

  de fosgen kullanımı,

   Non spesifik respirasyon

 - Yangın söndürücü olarak 

   sendromu,

   kullanılan karbontetraklorür 

   gibi organik klorlu bileşik-

   lerin, kloroform, 

   tetrakloretan, trikioretilen v.b. nin 

   ısınması sonucu fosgen meyda-

   na gelişi,

 - Bu maddelerin bir ısı kaynağı

   ile teması sonucu ( örneğin 

   kaynak yapımı ) fosgen mey-

   dana gelişi.

A - 3,  c  Hidrosiyanik asit, siyanidler ve siyan bileşikleri

   Akut :

7 gün

 - Sıvı hidrosiyanik asit, siyanid-

 - Ağızda acı badem kokusu,

   ler, ferro siyanat ve diğer türev-

   kas krampları, trismus,

   revlerin elde edilmesi,

   midriasis,

 - Zararlı böceklere ( tarım ) fare

 - Dispne, siyanoz, asfiksi, 

   lere ( değirmen, gemi ) karşı  gaz

   bilinç kaybı koma.          

   şeklinde hidrosiyanik asit kul-

   Subakut

1 ay

   lanılması

 - Baş ağrısı, baş dönmesi,

 - Siyanizasyon ile asal maden-

   bulantı, halsizlik

   madenlerin ( altın,gümüş ) elde

 - Dispne,

   edilmesi,

 - Kas krampı nöbetleri

    Kronik :

6 ay

 - Galvanizasyon işlemlerinde 

 - Ekzematiform dermatoz,

   siyanat kullanılması ( altın,

 - Konjonktivit,

   gümüş, nikel, kadmiyum, ba-

 - Parmaklarda ülserler,

   kır v.b. Galvanizasyonu ), 

 - Stenokardi ( EKG değişiklik-

 - Metal döküm parçalarının

   leri ),

   ısıtılarak işlenmesi,

 - Nötropenili lenfositoz,

 - Pleksiglas ( asetosiyanhidrin )

 - Nervöz belirtiler

   yapımı,

 - Akrilnitrillerin pestisid olarak

    ve sentetik elyaf yapımında

   kullanılması,

 - Siyanidlerin elde edilmesi, bun-

   larla temas ve yapay gübre ola-

   rak kullanılmaları

A -  4   Kadmium ve bileşikleri

   Akut :

15 gün

 - Kadmiyum elde edilmesi,

 - Metal döküm humması,

 - Kadmiyum alaşım ve bileşik-

 - Trakeit, bronşit, bronkopnö-

   lerinin yapımı,

   moni,

 - Nikel kadmiyum akümülatörle-

 - Baş ağrısı, dönmesi, şiddetli

   rinin yapımı,

   susuzluk ve boğazda kuruluk

 - Daldırma, püskürtme veya elek-

   duygusu,

   troliz yollarıyla metallere kad-

 - Kanlı kusma ve ishal,

   miyum kaplama,

 - Karaciğer ve böbrek parankim

 - Kaplama, alaşım veya kirlilik

   zararları,

   olarak kadmiyum bulunan me-

    Kronik :

5 yıl

   tal eşyanın eritilmesi, lehimlen

 - Üst solunum yolları irritas-

   mesi, kesilmesi,

   yonu,

 - Atom reaktörleri için kontrol   

 - Dişlerde sarı renk,

   çubuğu yapımı,

 - Burun mukozasında ülseras-

 - Kadmiyumlu boyaların ( kad-

   yon ve atrofi, anosmi,

   miyum sarısı ve kırmızısı )  

 - Anemi

   yapımı ve kullanılması,

 - Karaciğer ve böbrek paran-

 - Fotosel, lehim elektrodu,

   kim zararları

   kadmiyum buharlı lambalar,

 - Kemik değişiklikleri ( os-

   donanma fişekleri, sis bom-

   teomalazi ve volkman send-

   baları yapımı

   romu biçiminde ) ve buna 

   bağlı yürüme bozuklukları.

   ( Gerektiğinde idrar, kan ve dışkıda kadmiyum tayini, aminoasidürinin saptan-

  ması için Haler deneyi yapılır.   

A -  5   Krom ve bileşikleri

 - Dermatit, deride  "kuş gözü" 

1 yıl

 - Krom, krom alaşım ve bileşik-

   görünümünde ülserler,

   rinin elde edilmesi,

 - Allerjik dermatoz ve derma

 - Galvanoteknik ( elektrolitik 

   titler,

   kromlama ),

 - Konjonktivalarda ve üst 

 - Mineral boya maddelerinin    

   solunum yollarında irri-

   yapımı ve kullanılması ( çin- 

   tasyon,

   ko ve kurşunlu boyalar ),

 - Burun septumunda ülser ve

   ( Özellikle tekstil, halı, cam 

   perforasyon

   ve seramik sanayiinde )

 - Ösofajıt, gastrit, mide ülser-

 - Kerestelerin empermeablize   

   leri  ( 6 değerli, suda 

   edilmesi, pastan koruyucu    

   eriyen krom bileşiklerinin

   madddelerin yapımı ve kulla-

   az ve uzun  süre ağızdan 

   nılması, bitkisel zamklar ve 

   alınması ile

   kesme yağlarının yapımı,

 - Bronş karsinomu,

 - Tabaklık, deri ve ayakkabı   

 - Hemorajik nefrit, anüri,

   sanayiinde,

 - Pnömokonyoz ( kromatlarla )

 - Metallerin aşındırılma ve te-

   mizlenmesi, cam yapımı 

   ( sülfokromikasit ve kromik 

   asitle ),

 - Boyanmış maddeleri beyaz-

   latma suyu elde edilmesi ve 

   kullanılması,

 - Lithografide, fotoğrafçılıkta

   kromik asit ve alkali kromat 

   olarak,

 - Donanma fişeği yapımında,

 - Çimento yapımında ( 6 değer-

   ğerli krom bileşikleri ).     

   ( Gerektiğinde cilt testleri, idrarda krom tayini, allerjik dermatoz ve  dermatitler   

   için B - 2 dipnotunda yazılı testler yapılır. )    

A – 6  Cıva ve bileşikleri

Cıva ve Anorganik Civa Bileşikleri

   Akut :

15 gün

 - Civalı maden cevherlerinin 

 - Ağızda metal tadı, salivasyon

   çıkarılması ve işlenmesi,

   cıva stomatiti,

 - Civa destilasyonu ve fabrikas-

 - Solunum yolları irritasyonu,

   yon artıklarından civanın  geri 

 - Dermatoz,

   kazanılması,            

 - Kusma, kanlı diyare barsak

 -Amalgam ve civa bileşikleri-

   mukozasında nekroz,

   nin elde edilmesi, 

 - Önce diürezde artma, sonra

 - İçinde altın ve gümüş bulu-

   anüri, mesane tenezmi, böb-

   nan cevherlerin işlenmesi,

   rek fonksiyon bozukluğu,

 - Civa lambalarının floresans 

   Kronik ( Hydrargyrismus ) :

1 yıl

   tüplerin, radyo ve televizyon

 - Salivasyon, gingivit, diş et-

   sanayiinde alıcı, verici, güç-

   lerinde civa çizgisi, stomatit,

   güçlendirici tüplerin, röntgen

   sinüzit, diş dökülmesi,  ağız 

   tüplerinin, flamanlı elektrik 

   ağız kuruluğu, yutakta kıza-

   ampullerinin yapımı,

   rıklık (cıva yutağı),

 - Redresör tüpleri ve cıva bu-

 - Karaciğer ve böbreklerde 

   harlı lambaların yapımı, ba-

   fonksiyon bozukluğu,

   kımı, onarımı,

 - Psişik bozukluklar (erethis-

 - Termometre, barometre, ma-

   mus mercurialis) : 

   nometre gibi ölçü ve labora-

   ajitasyon, fobiler, emosyo-

   tuvar gereklerinin yapımı,

   nel labilite, dikkat ve

   bakımı, onarımı,

   bellek bozuklukları, kişilik,

 - Civa akümülatörlerinin yapı-

   değişikliği,

   mı ve onarımı,

 - Tremor mercurialis ( par-

 - Elektro gereçlerde civanın 

   mak, dil ve ağız köşelerinden 

   iletken olarak kullanılması,

   başlayıp ekstremitelere 

   yayılan entansiyonel tre-

   mor), yazıda değişme,

 - Paresteziler ( en çok gövde- 

   de ve ekstremitelerin distal 

   kısımlarında),

 - Konuşma bozuklukları ,

 - İçinde civa bulunan ilaçların 

   kekeleme (en çok fısıltılı

   katalizatör olarak kullanılması,

   seslerde konuşma  zorluğu,

 - Civa katodlarıyla elektroliz,

   Organik civa bileşikleri 

 - İçinde civa bulunan ilaçların 

   Akut ve Subakut :

15 gün

   ve bitki koruma maddeleri- 

 - Anorganik civa zehirlen-

   nin yapımı ve ambalajlan-

   mesindeki belirtiler (daha 

   ması

   hafif olarak ),

 - İçinde civa olan boya ve ya-

 - Anestezi parestezi,motorik

   pıştırıcı maddelerin yapımı 

   felçler, 

   ve kullanılması,

   Görme ve konuşma bozuk

 - Civa bileşikleri veya amal-

   lukları,

   gam yardımı ile altınlama, 

   Kronik :

1 yıl

   gümüşleme, kalaylama, 

 - Anorganik civa zehirlen

   bronzlama, dalgalı yüzey iş-

   mesindeki gibi,

   leme gibi çalışmalar,

 - Merkezi sinir sistemi bo-

 - Şapka sanayiinde ham ma-

   zuklukları (irreversibl).

   teryelin hazırlanması, fötr 

   yapımı, ( aşındırma, civa tuz-

   ları kullanarak hayvan derisi 

   doldurma

 - Tahıl ve tohumlarla çalışma,

    bunların dezenfeksiyonu,

   konserve edilmesi, tarla çalış-

   maları, kerestelerin konser-

   ve edilmesi,

 - İşletme ve laboratuvarlarda  

   civa ve civalı gereçlerle 

   çalışma,

 - Dişçilikte amalgamla çalış-

   ma,

 - Foto laboratuvarlarında çalışma.   

   lışma.   

         ( Gerektiğinde idrar, kan ve dışkıda civa miktarı tayini yapılır. )

A - 7  Manganez ve bileşikleri

   Akut :

15 gün

 - Maden cevherlerinin çıkarıl-

 - Solunum yolları irritasyonu,

   ması, taşınması, işlenmesi ,

 - Mangan pnömonisi

   ( mangan oksitlerin parçalan-

   Kronik ( manganismus ) :

1 yıl

   ması ),

 - Mangan parkinsonizmi 

 - Alaşımların  yapımı (ferro 

   ( yürüme bozukluğu, ekstre-

    mangan, manganlı bakır,

   mitelerde motorik rijidite, 

   manganlı çinko, manganlı 

   tremor, maske yüz, yutma 

   bronz),

   zorluğu,   salivasyon, konuş-

 - Potasyum permanganat elde 

   ma bozukluğu ),

   edilmesi ve kullanılması,

 - Kas tonusunda artma, yazıda

 - Demir sanayiinde mangan 

   değişme (mikrografi),                       

   kullanımı (manganlı çelik 

 - Psişik bozukluklar (ağlama,

   raspası),

   gülme krizleri ),

 - Seramik ve cam sanayiinde 

 - Karaciğer parankim zararları

    oksidasyon ve kükürtsüzleş-

 - Basedow sendromu.

    tirme,

 - Manganlı boya maddelerinin

   yapımı ve kullanılması, 

 - Mangan sülfatlı yapay gübre-

   lerin yapımı, taşınması ve 

   kullanılması,

 - manganlı kaynak elektrotları yapımı 

ve kullanılması

 - Manganlı kuru pil yapımı,.

   ( Gerektiğinde kanda, safrada, saçlarda mangan miktarı tayini, idrarda koproporfirin

  ve provoke manganüri yapılır.)                                         

A - 8, a  Nitrik asit

 - Cilt yanıkları, 

3 Ay

 - Nitrik asit yapımı,

   Ciltte ülserasyon,                           

 - Organik gübre, patlayıcı 

 - Pigmentli sikatrisler, 

   madde nitrosellüloz, sentetik 

   keloid,

   ipek ve deri, saat camı, cila, 

 - Üst solunum yolları ve göz

   boya   maddeleri, kolloidum

   mukozasında irritasyon

   yapımı,

 - Gözde yanık, görme kaybı,

 - Metallerin toplanması, ayık-

 - Akut akciğer ödemi,

   lanması, fikse edilmesi, kazın-

 - Kollaps, şok,

   ma sı,temizlenmesi,meneviş-

 - Ösofagusta atrezi ve perfo-

   lenmesi, galvenize edilmesi, 

   rasyon ( ağızdan alınmışsa ) ,

 -Kezzapla aşındırma,

 -Keçe ve boncuk yapımı.

A - 8, b  Nitroz gazları

( N0, N 02, N2 0, N2 03, N2 05 )

   Akut :

15 gün

 - A-8, a bölümünde belirtilmiş  

 - Gözde ve solunum yolların-

   nitrik asit kullanılmasıyla 

   da irritasyon,

   ilgili bütün işler, özellikle    

 - Bronkopnömoni, akciğer

   kimya sanayii, bütün nitras-

   ödemi ( birkaç saat-2  gün-

   yon proçesleri, sülfirik asit 

   lükbir latent dönemden

   mı, sentetik boya madde-

   sonra,

   leri sentetik maddeler, 

 - Kusma, ishal, 

   patlayıcı maddeler, ilaç 

 - Methemoglobinüri, siyanoz,

   yapımı, hidrokarbonların

   Kronik :

1 yıl

   nitre edilmesi

 - Kronik, konjonktivit, keratit,

 - Ark, lambaları, yüksek geri-

 - Kronik bronşit, anfizem,

   lim li elektrik v.b. kullanılma- 

 - El,saç,diş ve ciltte sarı renk,

   sı, kaynak işleri,

   dişlerde çürüme,

 - Bakırın cilalanması, alüminyu-

   mun aklarla laklarla işlenmesi,

   metallerin aşındırılması, gravür, 

   fotogravür, fötr yapımı 

   (postların    kılsızlaştırılması),

   kimya sanayi, bütün nitras-

   otojen kaynak , galvanoplasti,

 - Tahtaların depolanması  (silo

   hastalığı),                    

 - Dökümhanelerde arkla kesme 

   işlemleri,

 - Nitrik asidin organik madde-

   lerle ( hasır, tekstil v.b. ) kon-  

   taktı, nitre edilmiş maddeler  

   yapan fabrikalardaki yangınlar,

   sinema yangınları ( eski sellü- 

   loid filmler),patlayıcı madde 

   kazaları.

A -  8, c  Amonyak

   Akut :

15 gün

 - Yapay gübre yapımı

 - Solunum yollarında irritasyon

 - Üre yapımı ve bunun nitrik 

   akut akciğer ödemi, sekonder

   asit sentezinde ve bazı sente-

   bronkopnömoni

   tik formol üre reçineleri-

 - Keratokonjonktivit, iris 

   nin yapılmasında kullanıl-

   atrofisi, kornea ve lens 

   ması

   bulanıklığı,

 - Soğutucu olarak amonyak 

 - Ciltte yanıklar, 

   kullanılması ile yapay buz

 - Sindirim sisteminde yanık-

   yapımı,